نیما افشارنادری: باد و باران در تهران، این روزها لبخندی به رضایت نسبی برای شهروندان به همراه آوردند اما خشم رسانه‌ای درباره اهواز، سرخط خبرها بوده است. روزنامه‌هایی ابتکار را به پرسش گرفتند که چرا به خوزستان نرفته‌ای و ابتکار هم که دیر به خوزستان رفت تا به گفته‌اش، با دست پر رفته باشد. 

در جامعه آنلاین اما وضعیت حساسیت‌ها کمی متفاوت است. با بررسی کلمه آلودگی هوا،‌ حساسیت‌ها بیشتر روی «آلودگی هوا تهران» بوده است و بعد از آن رتبه دوم و سوم را احتمال «تعطیلی» بر اثر آلودگی هوا گرفته است. کاربران ایرانی آنلاین، بیشتر به دنبال این بوده‌اند که آیا آلودگی هوا تهران را تعطیل خواهد کرد یا خیر. 

مثل بچه مدرسه‌ای هایی که در زمستان، منتظر برفند تا خیابان‌های لیز و لغزنده مدرسه را تعطیل کند، ما شهروندان تهران به دنبال این بوده‌ایم تا بدانیم آیا اداره و محل کارمان در پی آلودگی هوا تعطیل خواهد شد یا خیر. «آلودگی محیط زیست» با نسبتی کمی بیش از ۱ به ۳ نسبت به آلودگی هوای تهران و کمی بیش از یک سوم بحث «تعطیلات» مطرح بوده است. 

از بحث تعطیلات که بیرون بیاییم، این آلودگی هوا در اهواز نیست که هنوز در اینترنت فارسی «رونق» دارد. بلکه آلودگی هوا در اصفهان است که خود را کشان‌کشان با رشد بالاتری نسبت به دیگر واژه‌ها، به صدر خبرها می‌رساند. 

به سراغ اهواز می‌رویم و کلمه اهواز را مورد ببرسی قرار می‌دهیم و ناامید می‌شویم. این نه ریزگردهای اهواز و هوا و کیفیت آب آن، که دانشگاه آزاد اهواز است که همه را قرق کرده است. بعد از آن دانشگاه شهید چمران و جندی‌شاپور در نوبت‌های بعدی قرار دارند. 

بازه را کوچک‌تر می‌کنیم و مستقیم به سراغ «هوای اهواز» می‌رویم. آب و هوای اهواز، وضعیت هوای اهواز و واژه‌های این چنینی، مطابق انتظار بیشترین سرچ‌های اینترنتی و تولید محتوای آنلاین را داشته‌اند. اما اوضاع وقتی ناامیدوارانه می‌شود که بدانیم رونق این واژه مختص خود اهوازی‌هاست. یعنی به زبان گوگل، می‌توان گفت اهالی اهوازند که با نسبت ۱۰۰ به ۱۹ پیگیر اخبار هوای آن شهرند و در مرحله بعدی اصفهان با نسبت ۱۲ و تهران با نسبت ۷ نسبت به هوای اهواز پیگیرند. شهرهای دیگر هم آن قدر رقم کوچک بوده که در محاسبات ابزارهای آنلاین احتساب نشده است. 

در نهایت به سراغ بررسی میزان حساسیت روی نام معصومه ابتکار رفتیم و به نتیجه‌ای تازه برخوردیم. چیزی که به عنوان ابتکار روی اینترنت به آن پرداخته شده است،‌ در درجه اول نه معصومه ابتکار که روزنامه ابتکار بوده است. حتی وقتی نام معصومه ابتکار را در جستجوگرها سرچ کنیم، در صفحات اول آن به ندرت خبری مربوط به آلودگی هوا چه در تهران چه در اهواز یا اصفهان می‌بینیم. 

انتقاد او از نوع تذکرها به مقوله بدحجابی،‌ که در سایت صراط‌نیوز درج شده بوده است، انتقاد معصومه ابتکار از اقدامات زیست‌محیطی دولت احمدی نژاد، تصادف خودروی او در اولویت هستند. تنها انتقاد نماینده اهواز که شش روز پیش در سایت خبرگزاری آلمان درج شده به کاربران اینترنتی یادآوری می‌کند که او رئیس سازمان محیط زیست روزهایی‌ست که آلودگی در اهواز به حد کنونی رسیده است. 

در شبکه‌های اجتماعی چه خبر؟

در شبکه‌های اجتماعی هشتگ اهواز بیشتر از همه در توییتر رواج پیدا کرد، پس از آن فیس‌بوک و در مرحله بعدی اینستاگرام بود که توانست حساسیتی را نسبت به این مساله در میان کاربران بازتاب دهد. 

از سایت‌های اینترنتی ایرنا، و سایت افسران، جماران و تسنیم توانستند در جدول‌های تحلیل محتوا رتبه خوبی دریافت کنند. 

چهارشنبه بعدازظهر ساعت ۴ حساسیت‌ها نسبت به این واژه و اتفاق بالا گرفت و توانست پیک ۴۰ پست در ساعت را در میان کاربران ایرانی از سر بگذارند. پیش از این تنها ظهر روز سه‌شنبه بود که ۳۸ بار این واژه بسامد پیدا کرده بود. 

در مجموع در یک هفته گذشته، تعداد هشتگ‌های شبکه‌های اجتماعی به ۶۹۹ رسید که توسط ۴۱۳ نفر ارسال شده است و ۶۶۱ هزار و ۲۹۱ نفر احتمالا متفاوت را به خود مشغول کرده و در مجموع به یک میلیون و ۱۶۵ هزار و سیصد و پنج نفر اطلاع‌رسانی شده است. این عدد ما را مجاب می‌کند تا حدی نسبت به تعمیم وضعیت وب فارسی به کل جامعه بتوانیم مطمئن باشیم.

زنانه یا مردانه؟ 

آلودگی هوای اهواز بیشتر موضوعی زنانه بوده است. ۵۴ درصد افرادی که درباره آن واکنش نشان داده‌اند زنان و ۴۶ درصد آن‌ها مردان بوده‌اند. 

کاریکاتور چاپ شده در روزنامه شهروند به نام «ماسک» به لطف انتشار در توییتر توسط احسان گنجی، و حذف کردن بودجه ریزگردها از بودجه ۹۴ بر اثر انتشار خبر توسط مجتبی فتحی، بیشترین توجه را برانگیخته‌اند تا آن‌که بارش باران، نفس شبکه اجتماعی را هم مثل مردمی که در اهواز قدم می‌زنند، کمی راحت‌تر کرده است. راوی موفق تنفس دوباره اهواز، کاربری به نام «پروفسور» در توییتر بوده است.