دارچین با نام علمی Cinnamomum verum درختی همیشه سبز به ارتفاع 5 تا 7 متر است که از تمام قسمتهای آن بویی مطبوع استشمام می شود. این گیاه بومی سری لانکا و جنوب هند است و در مناطق حاره می روید. پوست درخت دارچین قسمت دارویی آن به شمار می رود و در هنگام بارندگی که شیره آن به حداکثر می رسد، جمع آوری می گردد و به عنوان ادویه ای گرانبها شهرت یافته است. این دارچین که به دارچین اصل و یا دارچین سیلانی نیز معروف است از پوست داخلی درخت به دست می آید و لطیف و نرم است.
البته دارچین در بسیاری از کشورها کشت می گردد ولی بهترین کیفیت آن تولید سری لانکا (همان سیلان سابق) است و دارای رنگی قهوه ای متمایل به زرد کم رنگ است. دارچین بویی بسیار معطر و طعمی خاص دارد که مربوط به اسانس (یا افشره) آن می باشد.
اسانس این گیاه از پوست درخت استخراج می شود. برای این کار پوست خشک شده ابتدا خرد گردیده و سپس در آب دریا خیسانده می گردد و در نهایت به روش تبخیر اسانس گیری می شود.
البته گونه دیگری از دارچین نیز با نام علمی Cinnamomum aromaticum که بومی چین است در بازار عرضه می گردد. این نوع دارچین درختی با ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ متر می باشد، پوست آن نازک ولی سخت است و عطر و طعم آن تندتر از انواع دیگر است. این دارچین حاوی مقادیر بیشتری از ماده ای بنام "کومارین" است که مصرف زیاد آن می تواند عوارض ناخواسته ای داشته باشد.
انواع دیگری از دارچین مانند دارچین اندونزی و دارچین ویتنامی نیز در بازار وجود دارند.
دارچین: ادویه ای شناخته شده ( کلیک کنید بیشتر بخوانید)
در اکثر کشورهای جهان دارچین به عنوان ادویه و چاشنی غذا و شیرینی مصرف می گردد. این ادویه که هم با طعم شیرین و هم با طعم شور سازگار است در انواع غذاها و دسرها کاربرد دارد.
دارچین یکی از اجزای اصلی "کاری" هندی است و در ایران نیز کاربرد آن در قنادی ها و در تزئین دسرهایی چون شله زرد و غذاهایی چون هلیم و خورش قیمه استفاده می گردد.
ورود دارچین به اروپا به دوران قرون وسطی بر می گردد ولی از اواخر قرن نوزدهم با تولید اسانس مصنوعی (سنتتیک) دارچین که البته فاقد خواص اسانس طبیعی این گیاه ارزشمند است، مصرف آن کمی کاهش یافت.
در صنایع غذایی اسانس طبیعی دارچین در پودینگ و دسرها و همچنین در طعم دار کردن ترشیجات و انواع سس گوشت و غذاهای آماده کاربرد دارد. اسانس طبیعی این گیاه در تولید آب نبات و آدامس کاربرد بسیار داشته و در زندگی روزمره اقوام مختلف خصوصاً ایرانیان از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
استفاده از دارچین در صنایع بهداشتی
عطر مطبوع اسانس طبیعی دارچین و خواص آنتی باکتریال آن موجب گردید تا استفاده از این گیاه دارویی در صنایع بهداشتی برای تولید خمیر دندان و صابون و سایر محصولات بهداشتی رایج گردد. البته در برخی موارد مشاهده گردیده است که خمیر دندان های حاوی اسانس دارچین می تواند باعث بروز حساسیت به ویژه نزد خانم ها گردیده و موجب بروز زخم و ترک در گوشه دهان شود.
در اکثر منابع علمی معتبر از پوست و اسانس دارچین به عنوان مواد دارویی ارزشمند یاد شده است. دارچین کوبیده نشده خیلی بهتر از دارچین آسیاب شده بوده و عطر خود را به خوبی حفظ می کند.
پودر دارچین حاوی مقادیر زیادی فیبر (بیش از نیمی از وزن آن) و تانن است و افشره آن حاوی مواد موثر بسیار ارزشمندی چون "سینامالدئید"، "کومین آلدئید" و ترکیبات فنلی از قبیل "اوژنول" می باشد.
کمک به هضم بهتر غذا و ضد نفخ
تانن موجود در پودر دارچین به عنوان تقویت کننده و محرک دستگاه گوارش و افزایش جریان گردش خون به کار می رود و از اینرو مصرف آن برای رفع سوء هاضمه به ویژه در مواردی که با نفخ همراه باشد به عنوان بادشکن استفاده می شود.
از طرف دیگر تانن خاصیت قابض داشته و در رفع اسهال و ضعف عمومی بدن و همچنین انعقاد خون کاربرد دارد.
خواص آنتی باکتریال اسانس دارچین بسیار گسترده بوده و بویژه در درمان حصبه بسیار موثر است و علاوه بر آن موجب رفع انگل می گردد.
کمک به بهبود آسم
"سینامالدئید" موجود در دارچین باعث کاهش فعالیت آنزیم LX – 5 که یکی از عوامل بروز آسم محسوب می گردد می باشد و از اینرو موجب کاهش علائم آسم و بهبود عملکرد دستگاه تنفسی می گردد.
ضد دیابت و کاهش دهنده وزن
تحقیقات متعددی خواص ضد دیابت دارچین را به اثبات رسانده اند. دارچین با فعال کردن متابولیسم بدن سوخت و ساز قند را افزایش داده و با تحریک ترشح انسولین موجب تبدیل گلوکز به انرژی شده و به این سبب عامل موثری در کاهش وزن به شمار می رود. از همین روست که مصرف افشره دارچین برای مبتلایان به بیماری قند خون نوع دو بسیار مفید می باشد.
کاهش دهنده LDL (کلسترول بد) تقویت قلب و عروق، حافظ جوانی و نشاط
تحقیقات نشان داده اند که مصرف روزانه افشره و یا دمنوش دارچین می تواند موجب کاهش LDL (کلسترول بد)، تری گلیسیرید و کلسترول تام گردد و به همین دلیل مصرف دارچین از احتمال بروزبیماری های قلبی و عروقی می کاهد.
تأثیر هم زمان دارچین در کاهش قند و چربی خون که هر دو این ها از عوامل بروز پیری در سلولهای بدن محسوب می گردند، موجب گردیده تا دارچین به عنوان یک گیاه ضد پیری معرفی گردد.
ضد سرطان و آنتی اکسیدان
تحقیقات منتشر شده توسط دانشگاه "ماری لند" آمریکا بر خواص ضد سرطانی این گیاه دارویی صحه گذاشته است. ترکیبات بسیار قوی آنتی اکسیدان موجود در افشره دارچین که با افزایش دما تقویت می گردد، باعث کاهش احتمال بروز سرطان می گردند.
دارچین در بین ۵۰ ماده غذایی برتر حاوی ترکیبات آنتی اکسیدان، دارای رتبه چهارم می باشد.
تسکین دردهای مفصلی
مصرف روزانه افشره (و یا پودر) دارچین، همراه با یک قاشق مرباخوری عسل قبل از صبحانه، باعث کاهش دردهای مفصلی در کمتر از یکماه می گردد. این مطلب حاصل تحقیقات انجام شده در دانشگاه کپنهاگ می باشد.
اخیراً کرم های حاوی اسانس دارچین برای رفع درد مفاصل در آمریکا و کانادا به بازار عرضه شده اند.
تقویت حافظه و سایر خواص دارچین
استشمام بوی دارچین موجب تقویت حافظه می گردد. تحقیقات انجام شده اثر دارچین را در بهبود آلزایمر نزد موش های آزمایشگاهی به اثبات رسانده است.
علاوه بر موارد مذکور، در کشورهای آسیای جنوب شرقی از دارچین برای تقویت قوای جنسی، رفع کم خونی و تقویت ضعف پا و کمر استفاده می گردد.
لازم به ذکر است که دربسیاری از منابع، هم افزایی خواص دارچین و عسل مورد تأکید قرار گرفته است. مصرف همزمان این دو فرآورده طبیعی در اغلب موارد موجب تسریع در دست یابی به خواص مورد نظرمی گردد.
افشره دارچین تولید شده در کشور با استفاده از مرغوبترین نوع این گیاه دارویی صورت می پذیرد و از اینرو از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است.
کانال تلگرام زردبند را دنبال کنید تا از اسرار سلامت آگاه شوید
در اینستاگرام، محصولات زردبند را ببینید و درباره خواص گیاهان بدانید.
افزودن دیدگاه جدید
دیدگاه خود را بیان کنید